Szkolny Program

Wychowawczo-Profilaktyczny

w Zespole Szkolno – Przedszkolnym

w Batorzu

Batorz 2020

Podstawa prawna:

• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.).

• Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526).

• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.).

• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1481).

• Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1481).

• Ustawa z 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 487 ze zm.).

• Ustawa z 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 852).

• Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1446 ze zm.).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249 ze zm.).

• Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2019/2020.

• Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2016-2020

WSTĘP

Zgodnie z art. 1 pkt. 3 ustawy Prawo oświatowe  wychowanie definiowane jest jako:  wspieranie dziecka w rozwoju w celu osiągnięcia pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej. Ponadto wspieranie to powinno być wzmacniane oraz uzupełniane poprzez wykonywanie działań z zakresu profilaktyki dzieci i młodzieży. 

W poniższym „Programie” przyjęto definicję profilaktyki według Zbigniewa B. Gasia. Autor ten zakłada, iż profilaktyka to „kompleksowa interwencja kompensująca niedostatki wychowania, która obej­muje równolegle trzy obszary działania.” Pierwszy obszar to wspomaganie w radzeniu sobie z trudnościami zagrażający­mi rozwojowi i zdrowemu życiu. Drugi, ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka. Trzeci obszar, inicjowanie oraz wzmacnianie czynników chroniących. Poprawnie prowadzona profilaktyka dzieci i młodzieży z reguły podnosi świadomość  zagrożeń, pozwala zmodyfikować zachowania oraz procesy rozwojowe niezgodne z normą.  Wzmacnia także odpowiedzialność za jakość własnego życia oraz funkcjonowanie społeczności, której jest się częścią. Głównym wykonawcą działań wychowawczych i profilaktycznych jest nauczyciel. Stanowi on swoisty drogowskaz, który ukierunkowuje  uczniów na odkrywanie osobistych potencjałów, realizację istotnych zadań rozwojowych oraz uświadomieniu odpowiedzialności za osobisty rozwój.

Wraz z zmieniającą się sytuacją społeczną, kulturową przyszedł czas na dostosowanie  działań szkół do nowych warunków. Szkoła w swej działalności wychowawczej, dydaktycznej, opiekuńczej powinna uwzględniać wolę rodziców oraz wytyczne polityki oświatowej państwa. Zaś w świetle Podstawy Programowej z dnia 14 luty 2017 zadaniem szkoły jest ukierunkowanie procesu wychowawczego na wartości, które wyznaczają cele wychowania i kryteria jego oceny”. Wychowanie w wymiarze wartości kładzie nacisk na podmiotowe traktowanie uczniów, a wartości ukierunkowują człowieka do podejmowania odpowiednich wyborów lub decyzji. Dalej, szkoła w procesie dydaktyczno-wychowawczym koncentruje swoje działania na komemoracji miejsc pamięci narodowej, postaci oraz wydarzeń z przeszłości, świat i symboli państwowych.

 ZAŁOŻENIA PROGRAMU

Poniższy „Program” został zbudowany na podstawie dostępnej literatury przedmiotu, wytycznych zawartych w Podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, dokumentacji szkolnej (raporty ewaluacji wewnętrznej, dzienniki lekcyjne itp.,)  konsultacji z odbiorcami działań (uczniowie, nauczyciele, rodzice), diagnozy dotychczasowych działań wychowawczych i profilaktycznych oraz  dostępnych zasobów wewnętrznych oraz zewnętrznych szkoły. Podstawowym założeniem poniższego Programu jest potrzeba systematycznej aktualizacji celów, zadań, działań by stanowił on solidną bazę rozwoju uczniów szkoły.

MISJA SZKOŁY:

Zespół Szkolno – Przedszkolny w Batorzu zapewnia opiekę i bezpieczeństwo oraz rozwój w sferach funkcjonowania fizycznego, psychicznego, emocjonalnej i duchowej zarówno swoim uczniom jak i pracownikom, kreuje absolwentów społecznie świadomych i szanujących swoją ojczyznę, wspiera społeczność lokalną poprzez inicjatywy i współpracę z jej członkami oraz jest partnerem rodziców swoich podopiecznych.

WIZJA SZKOŁY:

Zespół Szkolno – Przedszkolny w Batorzu pragnie być miejscem, gdzie uczniowie rozwijają swój potencjał, zdolności, zainteresowania oraz nabywają i rozwijają wiedzę, umiejętności, wartości potrzebne do spełniania roli członka społeczności lokalnej i małego obywatela naszego kraju. Szkoła chce tworzyć wspólnotę uczniów, nauczycieli, rodziców charakteryzującą się wzajemnym szacunkiem, spójnością, akceptacją i skuteczną współpracą, gdzie każdy uczestnik życia szkolnego będzie czuć się bezpiecznie.

SYLWETKA ABSOLWENTA

Absolwent szkoły w Batorzu jest:

• życzliwy, uczynny, godny zaufania, wiarygodny, uprzejmy, odważny,

• kreatywny , spontaniczny, otwarty, energiczny, mający swoje zdanie,

• szanujący godność, opinie oraz prawa innych ludzi,

• patriotyczny, szanujący tradycję i kulturę własnego i innych narodów,

• ciekawy, ambitny, niezależny,

• rozważny, wytrwały, konsekwentny, wyrozumiały, systematyczny,

• przedsiębiorczy, pracujący w zespole, aktywny społecznie, lider lokalny,

• o wysokiej kulturze osobistej, dbający o mowę polską

• szczery, prawdomówny, rozsądny, odpowiedzialny, sprawiedliwy, obiektywny,

• towarzyski, przyjazny, pomocny, altruistyczny, gotowy do uczestnictwa w kulturze, podejmujący inicjatywy,

• wierzący we własne siły, empatyczny, asertywny,

• o szerokich zainteresowań, znający swoje potrzeby i mocne oraz słabe strony,

• dbający o swoje zdrowie oraz zdrowie innych i środowisko naturalne,

• charakteryzujący się umiejętnością wyszukiwania, porządkowania oraz wykorzystywania wiedzy, informacji z różnych źródeł (technologia informacyjno-komunikacyjna) będąc przy tym krytycznie nastawionym wobec środków masowego przekazu,

• świadomy konsekwencji swojego postępowania, o wysokim poczuciu własnej wartości i pozytywnym obrazie siebie, chcący się rozwijać, radzący sobie ze stresem.

CELE OGÓLNE PROGRAMU

Działalność wychowawcza w szkole i placówce polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:

1. fizycznej – ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych,

2. psychicznej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności, ukształtowanie postaw sprzyjających rozwijaniu własnego potencjału kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi uczniów, zdrowiu i dobrej kondycji psychicznej,

3. społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz dokonywania wyborów, a także doskonaleniu umiejętności wypełniania ról społecznych,

4. aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia.

Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności:

1. współdziałanie całej społeczności szkoły na rzecz kształtowania u uczniów wiedzy, umiejętności i postaw określonych w sylwetce absolwenta,

2. kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie i odpowiedzialność za własny rozwój należą do jednych z najważniejszych wartości w życiu , a decyzje w tym zakresie podejmowane są w poczuciu odpowiedzialności za siebie i innych,

3. współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów w celu budowania spójnego systemu wartości oraz kształtowania postaw prozdrowotnych i promowania zdrowego stylu życia oraz zachowań proekologicznych,

4. wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną,

5. kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole lub placówce, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami,

6. doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów,

7. wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów,

8. kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym,

9. przygotowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze i sztuce narodowej i światowej,

10. wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych.

Działalność edukacyjna w szkole polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia.

Działalność edukacyjna obejmuje w szczególności:

1. poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach,

2. rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów,

3. kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji,

4. kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów i wychowanków w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu,

5. prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej,

6. doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego.

Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych skierowanych do uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli i wychowawców oraz innych pracowników szkoły.

Działalność informacyjna obejmuje w szczególności:

1. dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych i innych zagrożeń cywilizacyjnych,

2. udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,

3. przekazanie informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii,

4. informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią.

Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej.

Działalność profilaktyczna obejmuje:

1. wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,

2. wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na ryzyko zachowań ryzykownych,

3. wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia.

ZADANIA

1. Budowanie prawidłowych relacji (uczeń-uczeń, nauczyciel-uczeń, nauczyciel-rodzic).

2. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem.

3. Kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji psychoaktywnych oraz podejmowaniu zachowań ryzykownych.

4. Doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie interwencji profilaktycznej zachowań ryzykownych.

5. Propagowanie zdrowego stylu życia.

6. Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań.

7. Ograniczenie zjawisk agresji wśród uczniów.

8. Wskazywanie konstruktywnych sposobów spędzania wolnego czasu.

9. Wprowadzenie uczniów w świat literatury, ugruntowanie ich zainteresowań czytelniczych oraz wyposażenie w kompetencje czytelnicze potrzebne do krytycznego odbioru utworów literackich i innych tekstów kultury.

10. Podejmowanie działań rozbudzających chęć czytania, zwiększających aktywność, kształtujących postawę dojrzałego i odpowiedzialnego czytelnika, przygotowujących do otwartego dialogu z dziełem literackim.

11. Nabywanie wiedzy i umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów. Tutaj, w szczególności z wykorzystaniem metod i technik informatycznych.

12. Dokonywanie świadomych i odpowiedzialnych wyborów w sieci, krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej.

13. Zindywidualizowanie wspomagania rozwoju każdego ucznia do jego potrzeb i możliwości.

14. Kształtowanie postaw prozdrowotnych uczniów (wdrożenie do zachowań higienicznych, zachowań bezpiecznych dla zdrowia własnego i innych, ugruntowanie wiedzy z zakresu prawidłowego odżywiania się, ugruntowanie wiedzy o korzyściach płynących z aktywności fizycznej i stosowania profilaktyki).

15. Wzmacnianie poczucia tożsamości narodowej, przywiązania do historii i tradycji narodowych.

16. Przygotowanie i zachęcanie do podejmowania działań na rzecz środowiska szkolnego i lokalnego. Tutaj, do angażowania się w wolontariat

17. Wychowanie w duchu akceptacji i szacunku dla drugiego człowieka.

18. Kształtowanie postawy szacunku dla środowiska przyrodniczego. Tutaj, upowszechnienie zasadach zrównoważonego rozwoju i motywowanie do działań na rzecz ochrony środowiska oraz rozwoju zainteresowań ekologią.

19. Przygotowanie uczniów do wyboru kierunku kształcenia i zawodu. Tutaj, szkoła prowadzi zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego.

20. Nabywanie kompetencji społecznych. Tutaj, komunikacja i współpraca w grupie w (środowiska wirtualne, projekty zespołowe lub indywidualne, organizacja i zarządzanie projektami).

DIAGNOZA DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH I PROFILAKTYCZNYCH SZKOŁY

FUNKCJONOWANIE UCZNIÓW

Czynniki chroniące:

• potrzeba osiągnięć,

• potrzeba własnej skuteczności,

• potrzeba poznanie siebie,

• potrzeba bliskich relacji z innymi, w szczególności z rówieśnikami,

• relacje z rówieśnikami akceptującymi normy społeczne i prospołecznymi,

• doświadczanie pozytywnych wzmocnień ze strony rówieśników i nauczycieli, rodziców,

• zaangażowanie się w konstruktywną działalność na rzecz innych (wolontariat),

• proponowanie rozwój zainteresowań (koła zainteresowań, zajęcia sportowe),

• zyskiwanie nowych doświadczeń poprzez organizację i udział w życiu szkoły (apele, uroczystości klasowe, szkolne, patriotyczne, ludowe),

Czynniki ryzyka:

• konflikt pomiędzy normami rodziców a rówieśników,

• niska motywacja osiągnięć uczniów,

• szybkie nudzenie się podjętymi zadaniami,

• brak wytrwałości, konsekwentności w prowadzeniu działań wśród uczniów, nauczycieli, rodziców,

• powielanie negatywnych wzorów występujących w środowisku szkolnym i rodzinnym,

• aktywności nie dopasowane do zainteresowań, potencjału, umiejętności uczniów,

• brak alternatywnych form spędzania czasu wolnego uczniów,

• nie wyznaczanie granic (rodzice-dziecko, nauczyciel-uczeń, nauczyciel-nauczyciel)

• błędy w komunikacji (rodzice-dziecko, nauczyciel-uczeń, nauczyciel-nauczyciel)

• zmęczenie fizyczne i psychiczne uczniów, nauczycieli, (w szczególności na ostatnich godzinach lekcyjnych),

• nadmierne korzystanie z komputera, telefonu, tabletu (powyżej 1 godziny dziennie),

• negatywne nastawienie do zmian,

• brak spójności i integracji zespołu klasowego (grupki w klasie),

EWALUACJA PROGRAMU WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNEGO

Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu wychowawczo-profilaktycznego. Ewaluacja przeprowadzana będzie poprzez:

1. obserwację zachowań uczniów i zachodzących w tym zakresie zmian,

2. analizę dokumentacji,

3. przeprowadzanie ankiet, kwestionariuszy wśród uczniów, rodziców i nauczycieli,

4. rozmowy z rodzicami,

5. wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli,

6. wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli, analizy przypadków.

Ewaluacja programu przeprowadzana będzie w każdym roku szkolnym przez zespół ds. Ewaluacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego powołany przez dyrektora. Zadaniem Zespołu jest opracowanie planu ewaluacji, organizacja badań oraz opracowanie wyników. Z wynikami prac zespołu w formie raportu ewaluacyjnego zostanie zapoznana rada pedagogiczna i rada rodziców.

Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny został uchwalony przez Radę rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Batorzu w dniu 30 września 2020 roku.

Do programu opracowano bazę pomocy merytorycznej w postaci linków do filmów, konferencji, webinariów dla rodziców i dla wychowawców oraz uczniów, znajdują się tu również prezentacje, gry itp.

Załącznik nr 1

Plan działań wychowawczych i profilaktycznych w roku szkolnym 2020/2021

Plan działań wychowawczo profilaktycznych w Zespole Szkolno –Przedszkolnym w Batorzu w roku szkolnym 2020/2021

Na podstawie sprawozdania z realizacji Programu wychowawczo – profilaktycznego szkoły, wyników ankiety skierowanej do uczniów oraz biorąc pod uwagę czas pandemii związany z wirusem Covid-19 rok szkolny określono następujące główne kierunki pracy wychowawczo – profilaktycznej na bieżący rok szkolny:

• Wdrażanie do zachowania zasad reżimu sanitarnego w czasie pandemii.

• Dbanie o bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne uczniów.

• Kontynuowanie kampanii „Słowa ranią” mającej na celu eliminowanie przemocy psychicznej wśród uczniów;

• Kształtowanie przyjaznej , życzliwej atmosfery w szkole.

• Przygotowanie uczniów do prawidłowego funkcjonowania w grupie społecznej (szkole, klasie).

• Kultura słowa, eliminowanie wulgaryzmów.

• Rozsądne korzystanie z mediów (komputer, telefon komórkowy, Internet, telewizja).

• Uczenie sposobów radzenia ze stresem i wyrażania własnych emocji.